کاردرمانی ذهنی اوتیسم

اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یک وضعیت رشدی-عصبی است که بر نحوه ارتباط، تعامل و پردازش اطلاعات حسی توسط فرد تأثیر می‌گذارد. در این میان، کاردرمانی ذهنی اوتیسم به عنوان یک جزء حیاتی و اساسی در برنامه درمانی این کودکان، نقشی محوری ایفا می‌کند. این رویکرد تخصصی نه تنها به بهبود مهارت‌های شناختی و اجرایی می‌پردازد، بلکه برای مدیریت چالش‌های حسی و رفتاری نیز حیاتی است. والدین و درمانگران به دنبال مؤثرترین روش‌ها برای کمک به کودکان اوتیسم هستند تا بتوانند پتانسیل کامل خود را شکوفا سازند و زندگی مستقل‌تر و باکیفیت‌تری داشته باشند. در این مقاله جامع، ما عمیقاً به پنج استراتژی طلایی و سؤالات متداول در زمینه کاردرمانی ذهنی اوتیسم خواهیم پرداخت که به شما کمک می‌کند تا مسیری روشن و هدفمند برای موفقیت فرزندتان ترسیم کنید. این مقاله، راهنمای ضروری شما برای دستیابی به بهترین نتایج است.

کاردرمانی ذهنی اوتیسم چیست؟

کاردرمانی ذهنی اوتیسم نوعی مداخله درمانی است که هدف آن بهبود مهارت‌های شناختی، تمرکز، حافظه، برنامه‌ریزی ذهنی و پردازش حسی در کودکان دارای اوتیسم است. این روش، بر اساس فعالیت های هدفمند طراحی می‌شود تا کودک بتواند عملکرد روزمره خود را بهبود بخشد و در تعامل با دیگران موفق‌تر عمل کند.

کاردرمانگر ذهنی با تحلیل رفتار، سطح شناخت و الگوی یادگیری کودک، برنامه ای فردی طراحی می‌کند که شامل تمرینات تمرکز، بازی های فکری، فعالیت های خلاقانه و تکنیک های تنظیم هیجانی است.

طبق آمار انجمن کاردرمانی آمریکا (AOTA, 2024):

• ۸۳٪ از کودکان اوتیستیک که به‌صورت منظم در جلسات کاردرمانی ذهنی شرکت کردند، پیشرفت قابل‌توجهی در مهارت‌های شناختی نشان دادند.
• ۷۰٪ از والدین گزارش داده‌اند که سطح اضطراب و رفتارهای تکراری در فرزندشان پس از ۳ ماه درمان کاهش یافته است.

کاردرمانی ذهنی با هدف قرار دادن مستقیم این نقص‌ها، به کودک کمک می‌کند تا از طریق فعالیت‌های هدفمند و معنادار، این مهارت‌ها را بازسازی یا توسعه دهد. این فرآیند نه تنها یادگیری را تسهیل می‌کند، بلکه به کاهش رفتارهای چالشی ناشی از اختلالات حسی و بهبود هوش اجتماعی کودک نیز کمک شایانی می‌نماید.

« همچنین بخوانید: نمونه تمرینات کاردرمانی ذهنی »

کاردرمانی ذهنی کودکان اوتیسم

کودکان مبتلا به اوتیسم در نحوه پردازش اطلاعات و برقراری ارتبـاط با اطرافیـان خود دچار مشـکل هسـتند. بر طبق تحقیقات انجام شده، کاردرمانی در بهبود مشکلات کودکان اوتیسم بسیار مؤثر است. متخصصین کاردرمانی به کودکان اوتیسم کمک می‌کنند که محیط اطراف خود را بهتر بشناسند و فعالیت‌های روزمره خود را بدون مشکل خاصی ادامه دهند.

پیش از آنکه به کاردرمانی ذهنی کودکان اوتیسم بپردازیم، ضروری است که درک درستی از خود اختلال طیف اوتیسم (ASD) داشته باشیم. ASD یک اختلال رشد عصبی است که با طیفی از تفاوت‌ها در سه حوزه اصلی مشخص می‌شود:

• مشکلات در ارتباطات و تعاملات اجتماعی: دشواری در شروع یا حفظ مکالمه، ناتوانی در درک اشارات غیرکلامی (مانند زبان بدن و حالات چهره)، عدم تماس چشمی مناسب، و دشواری در ایجاد یا حفظ دوستی.
• الگوهای رفتاری تکراری و علایق محدود: حرکات تکراری (مانند تکان دادن دست‌ها، چرخیدن)، اصرار بر یکنواختی و مقاومت در برابر تغییر، علایق شدید و محدود به موضوعات خاص، و واکنش‌های غیرعادی به محرک‌های حسی.
• تفاوت در پردازش حسی: این مورد اغلب در کودکان اوتیسم دیده می‌شود و می‌تواند شامل حساسیت بیش از حد (مثلاً به صداها یا نورها) یا حساسیت کمتر از حد (نیاز به محرک‌های قوی‌تر برای حس کردن) باشد.

طبق آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) در ایالات متحده، شیوع اوتیسم در سال‌های اخیر رو به افزایش بوده و تخمین زده می‌شود که حدود ۱ نفر از هر ۳۶ کودک (در آمریکا) تا سن ۸ سالگی مبتلا به اوتیسم تشخیص داده میشود. این ارقام نشان‌دهنده شیوع قابل توجه این اختلال و اهمیت رویکردهای درمانی جامع و زودهنگام است.

اهمیت کاردرمانی ذهنی در کودکان مبتلا به اوتیسم 

کودکان مبتلا به اوتیسم و اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، دارای پردازش حسی متفاوتی نسبت به همسالان خود هستند.

بر طبق آمار، ۶۰ تا ۷۰ درصد از کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ADS) دچار اختلال پردازش / تنظیم حسی هستند. مطالعات نشان می‌دهند که سرعت یکپارچگی حسی اطلاعات (به دست آمده از طریق حس‌های مختلف) درکودکان اوتیسم کم‌تر از افراد دیگر است. علت بروز بحران‌های روحی در این کودکان به همین دلیل می‌باشد. کودکان اوتیسم فاقد فیلتر ذهنی مناسب جهت حذف اطلاعات غیرضروری هستند. در نتیجه این کودکان اطلاعات را بدون فیلتر شدن به طور مکرر دریافت می‌کنند.

تحریک حسی بیش از حد در کودکان اوتیسم باعث بروز رفتارهای نامتعارف و منزوی شدن فرد می‌شود. با استفاده از روش‌های مناسب در منزل یا کلاس درس می‌توان از فیلتر حسی مورد نظر در این افراد استفاده کرد. استفاده از فیلتر حسی مناسب باعث تنظیم و سازمان‌دهی سیستم عصبی کودک می‌شود و بر میزان توجه و عملکرد کودک تأثیر مثبت دارد.

مزایای کاردرمانی ذهنی اوتیسم 

هدف کاردرمانی ذهنی اوتیسم پرورش، حفظ و بهبود مهارت‌های مورد نیاز در کودکان اوتیسم جهت دستیابی به عملکرد مناسب در مدرسه و منزل می‌باشد. کاردرمانی در کودکان اوتیسم دارای تأثیر مثبت در موارد زیر می‌باشد :

• یادگیری
• خودباوری
• اعتماد به نفس
• حفظ استقلال
• تعامل اجتماعی
• تمرکز بر تکالیف تحصیلی
• برقراری ارتباط متقابل
• شرکت در بازی با همسالان
• مدیریت خود تنظیمی
• ابراز احساسات

متخصصین کاردرمانی ذهنی در برنامه درمانی خود از رویکرد کل‌نگر استفاده می‌کنند و قابلیت‌های جسمانی، اجتماعی، عاطفی، شناختی و حسی کودکان و همچنین نیازهای آن‌ها را ارزیابی می‌کنند.

کاردرمانی ذهنی باعث بهبود مهارت‌های مورد نیاز در نوشتن، مهارت‌های حرکتی ظریف و مهارت‌های مرتبط با زندگی روزمره می‌شود. مهم‌ترین نقش کاردرمانی ارزیابی اختلال پردازش حسی به منظور حذف موانع موجود در مسیر یادگیری کودکان می‌باشد. در این حالت کودک از آرامش بیشتری برخوردار خواهد بود و قدرت تمرکز او افزایش خواهد یافت.

متخصصین کاردرمانی معمولاً در زمینه یکپارچه‌سازی حسی آموزش می‌بینند. روش درمان یکپارچه‌سازی حسی بر اساس این فرضیه عمل می‌کند که محیط سبب تحریک کمتر یا بیشتر از حد نیاز در کودک می‌شود. بنابر این هدف درمان یکپارچه‌سازی حسی بهبود توانایی مغز جهت پردازش اطلاعات حسی می‌باشد تا کودک بتواند در فعالیت‌های روزانه خود عملکرد بهتری داشته باشد. متخصص کاردرمانی معمولاً برنامه روزانه/ شیوه زندگی حسی برای کودکان اوتیسم در نظر می‌گیرد.

جهت مشاوره و رزرو نوبت با شماره های زیر تماس بگیرید:

۰۲۱۲۲۳۶۷۰۳۶

۰۹۱۲۰۴۵۲۴۰۶

۰۹۲۱۴۸۶۱۹۴۹

بهترین سن برای کاردرمانی ذهنی کودکان اوتیسم

بهترین زمان برای شروع کاردرمانی و هرگونه مداخله درمانی برای کودکان اوتیسم، هرچه زودتر باشد، نتایج بهتری به همراه خواهد داشت. متخصصان و تحقیقات علمی به طور مداوم بر اهمیت مداخله زودهنگام تأکید می‌کنند.

بسیاری از متخصصان و پژوهش‌ها نشان می‌دهند که بین ۱۸ ماهگی تا ۵ سالگی به عنوان “سن طلایی” یا “دوره طلایی درمان” برای کودکان اوتیسم شناخته می‌شود. در این سال‌های اولیه، مغز کودک در اوج انعطاف‌پذیری قرار دارد؛ به این معنی که توانایی بی‌نظیری برای تغییر، یادگیری مهارت‌های جدید و ایجاد مسیرهای عصبی تازه دارد. شروع کاردرمانی در این بازه زمانی می‌تواند به طور چشمگیری به بهبود مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی، شناختی و حرکتی کودک کمک کند. برخی تحقیقات حتی تا ۷۰ درصد بهبودی در مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی را در نتیجه مداخلات زودهنگام گزارش کرده‌اند که نشان‌دهنده اهمیت این دوره است.

« همچنین بخوانید: کاردرمانی ذهنی کودکان  »

کاردرمانی ذهنی اوتیسم چه تفاوتی با گفتاردرمانی یا بازی‌درمانی دارد؟

کاردرمانی ذهنی یک دیدگاه جامع و عملکردی دارد. در حالی که گفتاردرمانی بر روی زبان و ارتباط تمرکز می‌کند و بازی‌درمانی بر احساسات و تعامل، کاردرمانی ذهنی بر توانایی کودک برای انجام وظایف روزمره (مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، نوشتن یا تمرکز در کلاس) تمرکز می‌کند که ریشه در عملکردهای شناختی، اجرایی و حسی دارند. کاردرمانگر با یکپارچه‌سازی تمام این جنبه‌ها، به دنبال دستیابی به حداکثر استقلال عملکردی است.

سن مناسب برای کاردرمانی ذهنی اوتیسم چه زمانی است؟

شروع زودهنگام حیاتی است. تحقیقات نشان می‌دهد که مغز کودکان در سال‌های اولیه (به ویژه تا ۵ سالگی) بالاترین انعطاف‌پذیری (Neuroplasticity) را دارد. به محض تشخیص یا حتی ظن به تأخیر رشدی، باید کاردرمانی ذهنی را آغاز کرد تا از این دوره حساس طلایی برای حداکثر بازتوانی استفاده شود. هرچه زودتر شروع کنید، مسیرهای عصبی قوی‌تری برای رشد ایجاد می‌کنید.

تمرین های کاردرمانی ذهنی اوتیسم (قابل اجرا در خانه)

انجام تمرینات کاردرمانی ذهنی در خانه به بهبود مهارت‌های حسی، حرکتی، ارتباطی و خودیاری در کودکان اوتیسم کمک می‌کند. برای بهترین نتیجه، این فعالیت‌ها را جذاب و بازی‌محور نگه دارید و در محیطی آرام انجام دهید. ثبات و تکرار نقش کلیدی در پیشرفت فرزند شما دارد.

۱٫ تمرین تنظیم حسی

این تمرین‌ها به کودکان اوتیسم کمک می‌کنند تا اطلاعات حسی را بهتر پردازش کند و آرامش بیشتری داشته باشد.به عنوان مثال میتوان به موارد زیر اشارره نمود:

فعالیت‌ها:

• کودک را به آرامی و محکم بغل کنید یا او را در یک پتو یا پارچه بپیچید (مثل ساندویچ).
• یک کیسه شن یا بالشتک سنگین (با وزنی مناسب سن کودک) را به آرامی روی پاهای او قرار دهید.
• کودک را تشویق کنید روی فرش یا مت ورزشی به عقب و جلو غلت بزند.
• اگر تاب در دسترس دارید، تاب‌بازی با سرعت‌های مختلف و در جهات متنوع.
• پریدن روی ترامپولین کوچک برای تخلیه انرژی و تحریک سیستم تعادل.
• کودک را در یک پتو بپیچید و او را به آرامی روی زمین بغلتانید.
• بازی با خمیربازی، شن جادویی، اسلایم؛ می‌توانید اشیای کوچک را در آن‌ها پنهان کنید.
• در صورت تمایل کودک، با یک برس نرم پوست او را به آرامی برس بکشید (این کار باید تحت نظر کاردرمانگر و با روش صحیح انجام شود).
• استفاده از نی برای مکیدن نوشیدنی‌های غلیظ مانند اسموتی یا شیر غلیظ.
• تشویق به جویدن غذاهای ترد مانند هویج، سیب یا کراکر.

۲٫ تمرین مهارت‌های حرکتی (ظریف و درشت)

این تمرین‌ها به بهبود هماهنگی عضلات کوچک (دست‌ها) و بزرگ (پاها و تنه) کمک می‌کنند که برای فعالیت‌های روزمره ضروری هستند.

فعالیت‌ها:

• نخ کردن مهره‌ها (با شروع از مهره‌های درشت).
• بستن دکمه، زیپ و بند کفش (می‌توانید روی لباس یا یک قاب آموزشی تمرین کنید).
• بازی با لگو و پازل‌های قطعات بزرگ برای ساخت و ساز و چیدن قطعات.
• قیچی کردن خطوط صاف و سپس اشکال ساده.
• نقاشی، رنگ‌آمیزی و خمیربازی برای تقویت عضلات دست و هماهنگی چشم و دست.
• پرتاب و گرفتن توپ با اندازه‌ها و بافت‌های مختلف.
• عبور از مسیر موانع خانگی (مانند پریدن از روی بالش یا خزیدن از زیر صندلی).
• بازی‌های تعادلی مثل راه رفتن روی خط مستقیم چسبانده شده روی زمین یا ایستادن روی یک پا.

۳٫ تمرین مهارت‌های خودیاری (ADLs)

هدف این تمرین‌ها افزایش استقلال کودک اوتیسم در انجام کارهای روزمره شخصی است.

فعالیت‌ها:

• هر مرحله از لباس پوشیدن را به مراحل کوچک‌تر تقسیم کنید (مثلاً اول جوراب، بعد شلوار).
• از لباس‌های گشاد و راحت با کش یا چسب استفاده کنید.
• از تصاویر برای نشان دادن مراحل لباس پوشیدن استفاده کنید.
• استفاده از قاشق و چنگال مناسب سن و دست کودک برای غذا خوردن.
• تمرین جویدن و بلعیدن انواع بافت‌های غذایی.
• آموزش نشستن آرام سر میز و استفاده از ظروف.
• مسواک زدن (می‌توانید از مسواک برقی یا برس خاص استفاده کنید).
• شستن دست و صورت با استفاده از روال‌های تصویری.
• حمایت در حمام کردن و آموزش مراحل خشک کردن بدن.

۴٫ مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی (با بازی)

این فعالیت‌ها به کودکان اوتیسم کمک می‌کنند تا راه‌های مؤثرتری برای برقراری ارتباط و شرکت در تعاملات اجتماعی بیاموزند.

فعالیت‌ها:

• بازی‌های ساده نوبتی مانند “توپ و بگیر”، “قایم‌باشک”، یا بازی‌های رومیزی ساده.
• برای کودکانی که در گفتار مشکل دارند، از کارت‌های تصویری (PECS) برای بیان نیازها و خواسته‌ها (مثل “آب”، “بیشتر”، “بازی”) استفاده کنید.
• استفاده از آهنگ‌های اشاره‌ای یا آهنگ‌هایی که نیاز به حرکت دارند برای تقویت تقلید و تعامل.
• نقش‌آفرینی ساده برای تمرین موقعیت‌های اجتماعی مانند “سلام کردن” یا “خداحافظی” با عروسک‌ها یا اعضای خانواده.
• بازی “فروشگاه” یا “دکتر” برای تمرین مکالمات ساده.

۵٫ تمرین سازماندهی و برنامه‌ریزی

این تمرین‌ها به کودکان اوتیسم کمک می‌کنند تا درک بهتری از زمان و توالی داشته باشند و بتوانند وظایف خود را سازماندهی کرده و آن‌ها را به پایان برسانند.

فعالیت‌ها:

• استفاده از نمودارها یا کارت‌های تصویری برای نشان دادن روال روزانه (مثلاً بیدار شدن، صبحانه، بازی، تکالیف). این به کودک حس پیش‌بینی‌پذیری می‌دهد.
• برای سازماندهی اسباب‌بازی‌ها و وسایل کودک، از جعبه‌های مشخص با برچسب‌های تصویری یا نوشتاری استفاده کنید.
• برای کارهایی مانند آماده شدن برای مدرسه یا انجام تکالیف، یک چک‌لیست ساده ایجاد کنید و هر مورد را پس از انجام علامت بزنید.

نکات مهم برای انجام تمرینات کاردرمانی ذهنی اوتیسم در خانه:

• فردی‌سازی: همیشه تمرینات را بر اساس علاقه، توانایی‌ها و نیازهای خاص فرزندتان تنظیم کنید.
• کوتاه و منظم: جلسات تمرین را کوتاه (مثلاً ۵ تا ۱۵ دقیقه) و منظم نگه دارید.
• تشویق و پاداش: هر پیشرفت کوچکی را تشویق کنید و از تقویت‌کننده‌های مثبت استفاده کنید.
• محیط آرام: محیط را تا حد امکان بدون حواس‌پرتی نگه دارید.
• بازی‌محور: تمرینات را به صورت بازی و سرگرم‌کننده ارائه دهید.
• صبر و انعطاف‌پذیری: پیشرفت زمان‌بر است؛ صبور باشید.
• مشاوره با کاردرمانگر: این لیست فقط یک راهنما است. حتماً با کاردرمانگر فرزندتان مشورت کنید تا یک برنامه شخصی‌سازی شده و ایمن برای خانه دریافت کنید.

۱۰ روش پیشنهای برای بهبود نشانه‌های اوتیسم در کودکان

• چنانچه کودک از سر و صدای بیش از حد مضطرب می‌شود، والدین می‌توانند گوشی محافظ یا دستگاه پخش MP3 در اختیار کودک قرار دهند.
• در صورتی که تماس و لمس باعث آشفتگی کودک اوتیسم در مدرسه می‌شود، توصیه می‌شود که کودک در اول یا آخر صف بایستد تا از تماس و برخورد او با دیگران جلوگیری شود.
• کودکانی که قادر نیستند آرام بر روی صندلی بنشینند، می‌توانند از بالش‌های مخصوص بر روی صندلی استفاده کنند تا بتوانند به راحتی بر روی آن حرکت کنند.
• در صورتی که کودک تمایل به در آغوش گرفتن دیگران دارد، بهتر است از زیرپوش یا جلیقه‌های مخصوص استفاده کند.
• کودکانی که در خواندن متن سیاه بر روی صفحه سفید دچار مشکل هستند، بایستی از صفحات به رنگ ملایم زرد مایل به قهوه‌ای استفاده کنند تا فشار کمتری به چشمانشان وارد شود.
• چنانچه بوهای مختلف باعث تحریک و آزردگی کودک می‌شوند، بایستی از دستمال یا نوارهای مخصوص آغشته به مقداری روغن، شامپو یا مواد دیگری که مورد علاقه کودک است استفاده شود. کودک می‌تواند در مواقع نیاز از این دستمال برای رفع بویی که برای او ناخوشایند است استفاده کند.
• در مورد کودکان بی‌اشتها، والدین بایستی در زمان صرف غذا از بازی‌های مختلف جهت افزایش اشتهای کودک استفاده کنند. والدین نباید کودک را وادار به خوردن غذا کنند.
• در مدرسه یا منزل بایستی فضای مخصوصی جهت حفظ آرامش کودک تدارک دیده شود. به این منظور می‌توان از چادرهای مسافرتی استفاده کرد و یا با قرار دادن پتو بر روی یک میز فضای مناسبی به این منظور آماده شود.
• در صورتی که کودک اوتیسم به جویدن علاقه داشته باشد، والدین می‌توانند چوب شور یا تکه‌های هویج در اختیار کودک قرار دهند.
• در صورت عدم تمایل به مسواک زدن کودک می‌تواند از مسواک برقی و خمیردندان بدون طعم استفاده کند

کلینیک کاردرمانی ذهنی اوتیسم در تهران

کلینیک گفکار به عنوان تخصصی ترین مرکز کاردرمانی ذهنی در تهران،  به کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم خدمات توانبخشی ارائه می‌دهد. این مرکز با تیمی از کاردرمانگران مجرب و آموزش‌دیده، بر بهبود مهارت‌های مختلفی در کودکان اوتیسم تمرکز دارد. هدف اصلی مزک ما کمک به این کودکان برای رسیدن به حداکثر پتانسیل خود در فعالیت‌های روزمره، تعاملات اجتماعی و استقلال فردی است.

خدمات ارائه شده در این کلینیک معمولاً شامل ارزیابی جامع، برنامه‌ریزی درمانی فردی، و انجام تمرینات هدفمند در حوزه‌هایی مانند تنظیم حسی (کمک به کودک برای پردازش صحیح اطلاعات حسی)، تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت، آموزش مهارت‌های خودیاری (مانند لباس پوشیدن و غذا خوردن)، بهبود مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی از طریق بازی، و توسعه توانایی‌های برنامه‌ریزی و سازماندهی است. برنامه های ارائه شده توسط مرکز کاردرمانی گفکار به شکل زیر است:

برنامه فعالیت حسی – حرکتی

متخصص کاردرمانی معمولاً توصیه می‌کند که بیماران مبتلا به اوتیسم روز خود را با برنامه فعالیت حسی- حرکتی آغاز کنند. این برنامه آمادگی کودک در طول روز را افزایش می‌دهد. برنامه فعالیت حسی- حرکتی باعث افزایش هوشیاری و تحریک حواس می‌شود. هر جلسه فعالیت حسی -حرکتی شامل موارد زیر می‌باشد:

• فعالیت به منظور افزایش هوشیاری (چرخش، جست و خیز با توپ ایروبیک، پرش) جهت تحریک دستگاه عصبی مرکزی بدن
• فعالیت به منظور بهبود سازماندهی حسی- حرکتی (حفظ تعادل بر روی تخته تعادلی، بازی با توپ) جهت به کارگیری همزمان مغز و بدن
• فعالیت جهت آرام‌سازی (فعالیت‌های سنگین عضلانی مانند فشار بر دیوار، فشار بر روی زمین، کار با وزنه) جهت افزایش توانایی تنظیم ورودی (درونداد) حسی

کاردرمانی باعث بهبود مهارت‌های ارتباطی و تعاملی و همچنین بهبود مهارت‌های حرکتی در کودکان اوتیسم می‌شود. به علاوه کاردرمانی سبب کاهش اضطراب و افسردگی کودک شده و برای کودک فرصت شکوفایی و رشد در جامعه را فراهم می‌کند.

برنامه روزانه/ شیوه زندگی حسی

بیشتر افراد جهت درک محیط اطراف می‌آموزند که حس‌های خود (بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه، چشایی، تعادل، موقعیت بدن در فضا) را با هم ترکیب و تلفیق کنند. هر کودک دارای نیازهای حسی خاصی است و این نیازها بسته به حالت‌های روحی، محیط و استفاده از روش‌های درمانی تغییر می‌کنند.

برنامه روزانه/ شیوه زندگی حسی نوعی برنامه فعالیت روزانه می‌باشد. هدف این برنامه انجام فعالیت‌های حسی در طول روز به منظور بهبود تمرکز و توجه کودک می‌باشد. بدن به غیر از غذای مناسب، به فعالیت‌های خاصی نیز در طول روز نیاز دارد تا سطح انگیختگی‌اش در حالت بهینه قرار بگیرد.

برنامه روزانه/ شیوه زندگی حسی باعث می‌شود تا دستگاه عصبی کودک اوتیسم بهتر سازماندهی شود و بنابر این میزان توجه و عملکرد کودک بهبود پیدا می‌کند. متخصص کاردرمانی برنامه روزانه موثری را برای کودک اوتیسم در طول روز در نظر می‌گیرد.

مزایای برنامه روزانه/ شیوه زندگی حسی

تاثیرات برنامه حسی روزانه حسی شامل موارد زیر می‌باشد:

• با گذشت زمان به بازسازی دستگاه عصبی کودک اوتیسم کمک می‌کند؛ در نتیجه کودک راحت‌تر می‌تواند حس‌ها و موقعیت‌های چالش‌ برانگیز را کنترل کند.
• میزان هوشیاری کودک را ساماندهی کرده و بازه زمانی توجه او را افزایش می‌دهد.
• برنامه حسی روزانه باعث محدود شدن رفتارهای جستجوی حسی و اجتناب حسی می‌شود

به کمک برنامه حسی روزانه کودک راحت‌تر می‌تواند بر فعالیت مورد نظرش تمرکز کند و توسط محرک‌های مختلف در اطراف خود پریشان و گیج نخواهد شد.

افراد مبتلا به اختلال پردازش حسی در پردازش و عمل از طریق اطلاعات دریافت شده بوسیله حس‌ها دچار مشکل هستند؛ بنابر این در فعالیت‌های روزمره خود با مشکل مواجه می‌شوند. در نتیجه در صورت عدم استفاده از روش درمانی مناسب، مشکلاتی مانند اختلال در هماهنگی حرکتی، مشکلات رفتاری، اضطراب، افسردگی و افت تحصیلی ایجاد خواهند شد.

امکان دارد اختلالات پردازش حسی در صورت عدم تشخیص اوتیسم نیز وجود داشته باشند.

جهت مشاوره و رزرو نوبت با شماره های زیر تماس بگیرید:

۰۲۱۲۲۳۶۷۰۳۶

۰۹۱۲۰۴۵۲۴۰۶

۰۹۲۱۴۸۶۱۹۴۹

سوالات متداول در مورد کاردرمانی  ذهنی اوتیسم

۱٫ آیا کاردرمانی ذهنی برای همه کودکان اوتیسم مناسب است؟

بله، کاردرمانی ذهنی تقریباً برای همه کودکان اوتیسم، صرف نظر از سطح توانایی آن‌ها، مناسب است. این رویکرد به طور فردی طراحی می‌شود و می‌تواند برای کودکانی با نیازهای حسی شدید، مشکلات حرکتی، یا چالش‌های ارتباطی متفاوت، بسیار مفید باشد. هدف آن بهبود مشارکت کودک در فعالیت‌های روزمره زندگی است.

۲٫ چه مدت طول می‌کشد تا نتایج کاردرمانی ذهنی دیده شود؟

مدت زمان لازم برای مشاهده نتایج بسته به شدت علائم اوتیسم، سن شروع درمان، و میزان تعهد خانواده به اجرای توصیه‌های درمانی در خانه متفاوت است. برخی از والدین ممکن است در چند هفته اول تغییرات جزئی را مشاهده کنند، اما برای تغییرات پایدارتر و معنادار، معمولاً نیاز به چندین ماه یا حتی سال‌ها مداخله منظم است. اوتیسم یک مسیر طولانی است و صبر و پیگیری مداوم بسیار مهم است.

۳٫ آیا کاردرمانی ذهنی می‌تواند جایگزین سایر درمان‌ها شود؟

خیر، کاردرمانی ذهنی معمولاً به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع برای کودکان اوتیسم در نظر گرفته می‌شود. این برنامه ممکن است شامل گفتاردرمانی، رفتاردرمانی (ABA)، روان‌شناسی، و در صورت نیاز، دارو درمانی باشد. کاردرمانی به بهبود مهارت‌های عملی و عملکردی کمک می‌کند که سایر درمان‌ها ممکن است کمتر به آن‌ها بپردازند. این درمان‌ها مکمل یکدیگر هستند و بهترین نتایج با یک رویکرد تیمی حاصل می‌شود.

۵٫ نقش والدین در موفقیت کاردرمانی ذهنی چیست؟

نقش والدین در موفقیت کاردرمانی حیاتی و غیرقابل انکار است. شما شریک اصلی کاردرمانگر هستید. اجرای توصیه‌های کاردرمانگر در خانه، ایجاد یک محیط حمایتی و ساختارمند، پیگیری تمرینات، و ارتباط منظم با درمانگر برای گزارش پیشرفت‌ها و چالش‌ها، به طور چشمگیری بر اثربخشی درمان تأثیر می‌گذارد. حضور فعال شما در این مسیر، تضمین‌کننده موفقیت فرزندتان است.

۶٫ آیا کاردرمانی ذهنی به بهبود رفتارهای تکراری کمک می‌کند؟

بله، اغلب رفتارهای تکراری در کودکان اوتیسم ریشه در نیازهای حسی یا مشکلات تنظیم هیجان دارند. کاردرمانگر با شناسایی این ریشه‌ها و ارائه استراتژی‌های تنظیم حسی و مهارت‌های مقابله‌ای، می‌تواند به کاهش این رفتارها کمک کند. هدف، جایگزینی رفتارهای تکراری غیرعملکردی با رفتارهای مناسب‌تر و سازنده‌تر است.